انواع تست و کاربرد لوله های مانیسمان

لوله های مانیسمان نسبت به محصولات دیگر کاربردهای متفاوت و گسترده ای دارند. اولین مشخصه فنی این نوع لوله ها این است که بدون درز و یا با استفاده از فناوری سیم لس ساخته می شوند. لوله های مانیسمان از سال 1950 تولید شده و در حال حاضر یکی از کاربردی ترین تجهیزات برای پروژه های پرفشار است.

اگر استحکام و عمر بالای لوله برایتان مهم است یا قصد انتقال سیالات حساس را دارید، لوله های مانیسمان بهترین انتخاب برای شما است. این نوع لوله معمولاً در چهار رده سبک 20، 40، 80 و 160 عرضه می‌شود که ضخامت هر رده به ترتیب زیاد می‌شود. قیمت لوله مانیسمان معمولاً به صورت کیلویی اعلام می‌شود اما قیمت کل هر شاخه به رده آن بستگی دارد.

اگر قصد خرید لوله های مانیسمان را دارید، کسب اطلاعات در مورد نحوه ساخت، کاربردها و تست‌های آن می‌تواند کمک زیادی به شما کند:

شما میتوانید با قسمت فروش ما تماس گرفته و بصورت رایگان مشاوره دریافت نمایید.

جنس لوله های مانیسمان

در صنعت، لوله‌های مختلفی اعم از لوله‌های فولادی، لوله‌های ضدزنگ (استنلس استیل)، لوله آلیاژ و لوله بویلر وجود دارد. لوله های مانیسمان که به آن لوله بدون درز نیز گفته می‌شود لوله‌ای است که روش تولید و ساخت آن به نحوی است که بدنه‌ای یکدست و بدون درز دارد و هیچ نوع جوش‌کاری بر روی آن صورت نگرفته است. این نوع لوله معمولاً از فولاد ساده کم‌کربن ساخته می‌شود؛ اما به وسیله افزودن برخی مواد به داخل و بیرون لوله، آن را در برابر زنگ زدن مقاوم می‌کنند.

خرید انواع محصولات و لوله های مانیسمان

این لوله‌ها به دلیل یکدست بودن و بدون درز بودنشان نسبت به سایرین محکم‌تر هستند و قیمتی بالاتر از سایر لوله‌ها دارند. موارد استفاده گوناگونی برای لوله‌های مانیسمان در رده‌های مختلف وجود دارد.

مهم‌ترین کاربردهای لوله های مانیسمان

لوله‌های مانیسمان دارای کاربرد ویژه و گسترده‌ای هستند:

1. لوله‌های مانیسمان جهت خطوط فشارقوی

2. لوله‌های مانیسمان استیل جهت خطوط صنایع غذایی و دارویی

3. لوله‌های مانیسمان جهت خطوط هیدرولیک

4. لوله‌های مانیسمان جهت خطوط نفت و گاز

روش تولید لوله های مانیسمان

لوله بدون درز مانیسمان به‌صورت بیرون آمدن (Extruding) توسط قالب‌های مختلف تولید می‌شود. اصولاً تولید لوله‌های بدون درز مستلزم فرآیندی است که طی آن یک شمش فولادی تبدیل به لوله می‌گردد. این لوله‌ها معمولاً از شمش‌های فولادی تولید می‌شوند اما تولید آن توسط مقاطع چهارگوش نیز امکان‌پذیر است ولی هزینه را بالا می‌برد. برای ساخت لوله فلزی بدون درز یا لوله مانیسمان از استاندارد ASTM به شماره A106 و A53 و همچنین استاندارد نفت و گاز API 5L استفاده می‌شود.

طراحی این لوله با ضخامت متفاوت به دستورالعمل‌های ویژه‌ای نیاز دارد که در استانداردها درج شده‌اند. ضخامت لوله مانیسمان در اندازه‌های مختلف تولید می‌شود. هر چقدر فشار سیال بیشتر باشد ضخامت لوله نیز افزایش خواهد یافت. در برخی از روش‌های تولید این لوله‌ها، عملیات حرارتی خاصی باید به کار رود. انتخاب روش تولید لوله مانیسمان بر اساس نیازهای منطقه‌ای و امکانات کارخانه سازنده انجام می‌شود.

مراحل تولید لوله های مانیسمان

در ابتدا شمش‌های فولادی را برش می‌زنند. سپس شمش‌ها را داخل کوره‌های قوسی که با استفاده از سوخت گاز گرمادهی می‌شوند وارد می‌کنند تا گرم شده و به مرحله سرخ شدن برسند. سپس با استفاده از دستگاه الانگیتور سطح شمش‌ها را گرد کرده و در آخر آن‌ها را به‌وسیله لخ پرس سوراخ می‌کنند.

در مرحله شلیک سنبه، سنبه را با سرعت به داخل شمش فولادی شلیک می‌کنند. در مرحله بعد اگر لوله مقدار کمی تاب داشته باشد آن را تاب‌گیری می‌کنند تا صاف و یکدست شود. در این مرحله سنبه از داخل لوله خارج می‌شود. در مرحله بعد سر و ته لوله را گرفته و لوله به حالت گرد در می‌آید. در مرحله کشش، لوله را به اندازه‌های گوناگون تا ۲۴ متر تحت کشش قرار می‌دهند. پس‌ از آن لوله را با آب و با فرآیندی خاص خنک کرده و لوله خنک شده را به‌ دلخواه مشتری برش می‌دهند.

در مرحله آزمایش به‌ وسیله کامپیوتر لوله را تحت آزمون قرار می‌دهند تا ضایعات از مابقی جدا گردد. در مرحله پایانی نیز لوله‌ها را به شکل شش‌ ضلعی با تسمه محکم می‌بندند و آماده بارگیری می‌کنند.

این لوله‌ها درز ندارند، یعنی درزی که در لوله‌های دیگر جوش داده می‌شود در این لوله وجود ندارد همین موضوع باعث بالا رفتن میزان استحکام لوله‌ها می‌شود. به‌طورکلی این لوله‌ها با قطرهای کم ساخته می‌شود زیرا ساخت این نوع لوله با قطر زیاد سخت و هزینه‌بر است.

چند رده لوله مانیسمان داریم؟

لوله های مانیسمان بر اساس نسبت قطر به ضخامت، به دسته‌های زیر تقسیم می‌شود:

• لوله مانیسمان رده 20 از آلیاژ کربن استیل میباشند. این نوع لوله در دسته لوله های سبک مانیسمان قرار میگیرند که در تاسیسات ساختمان برای لوله های گازرسانی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این دسته دارای ضخامت کم نسبت به قطر خود هستند و در سایزهای 1 تا 16 اینچی عرضه می‌شوند. ضخامت آن‌ها نیز از 3 تا 7.9 میلی‌متر متفاوت است (دارای میانگین حداکثر ضخامت 6 میلی‌متر و حداکثر سایز 12 اینچ است). ضمناً وزن آن نیز محدود به 300 کیلوگرم می‌شود. از این نوع لوله معمولاً در موقعیت‌هایی بکارگیری می‌شود که نیاز به تحمل فشار بالا نباشد. برای مثال از لوله رده 20 مانیسمان در لوله ساختمان بعنوان لوله گاز مورد استفاده قرار خواهد گرفت. (لوله گاز مانیسمان نیز در این رده قرار دارد.)
• لوله مانیسمان رده 40 از آلیاژ کربن استیل میباشند. لوله های رده 40 مانیسمان جزو پرمصرفترین و پرکابردترین نوع لوله های مانیسمان در تاسیسات ساختمانی و صنعتی میباشند. در مصارفی همچون آتش نشانی – گازرسانی – برج های خنک کننده و مدارهای لوله کشی با فشار کاری بالا مورد استفاده قرار خواهند گرفت. لوله مانیسمان رده 40 با حداکثر وزن 500 کیلوگرم و در ضخامت حداکثری 10 میلی‌متر و اندازه حداکثری 12 اینچ تولید می‌شود. (قطر لوله‌های این رده بین 0.5 تا 16 اینج و ضخامت آن‌ها بین 2.7 تا 12.7 میلی‌متر متغیر است.)
• مانیسمان رده 60: از آلیاژ کربن استیل میباشند. این نوع لوله مانیسمان که نسبتا ضخامت بالایی دارند بیشتر در مصارف پتروشیمی – نفت – بخار – گاز و کارخانجات صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. کاربرد کمتری نسبت به دیگر انواع لوله‌های مانیسمان دارد. ضخامت 8 تا 24 اینچی آن اشاره کرد.
• لوله مانیسمان رده 80: این نوع لوله مانیسمان به دلیل مقاومت بسیار خوبی که دارد از جمله لوله‌های پرکاربرد در صنایع محسوب می‌شود. از ویژگی‌های این نوع لوله که به لوله سنگین مانیسمان معروف است می‌توان به تنوع در سایر و وزن حداقلی 9 تا حداکثری 150 کیلوگرم اشاره کرد. ضمناً معمولاً برای این نوع لوله‌های مانیسمان ضخامت‌های بین 3 تا 9 میلی‌متر در نظر گرفته می‌شود. ناگفته نماند که بیشتری کاربرد این نوع لوله در خطوط فشار قوی نیروگاه‌هاست. (لوله‌های این رده قطری بین 0.5 تا 16 اینچ و ضخامتی بین 3.7 تا 21.4 دارند.)
• لوله مانیسمان رده 160: از آلیاژ کربن استیل میباشند. قطر لوله‌های این رده همانند رده‌های 40 و 80 بوده اما ضخامت آن‌ها بین 4.7 تا 40.4 متغیر است. لوله های مانیسمان رده 160 به علت ضخامت بالا به لوله های گوشتی یا گوشتدار معروف است. از لوله مانیسمان رده 160 کربنی برای انتقال مواد کم‌فشار (مانند آب و گاز)، استفاده‌های ساختاری و… استفاده می‌شوند. به طور کلی به صورت سیاه، گرم‌نورد، گالوانیزه شده مناسب کویل کردن، خم کردن، فلنج کردن و دیگر مصارف خاص و با قابلیت جوشکاری موجود است. همچنین این لوله‌ها به شکل رزوه‌دار و کوپلینگ‌شده هم قابل خریداری‌اند. هزینه ساخت آن از لوله های درزدار هم سایزش بیشتر می باشد.

مقایسه مشخصات لوله های مانیسمان با سایر لوله‌های صنعتی

لوله مانیسمان، لوله‌های فولادی درزدار و انواع لوله فلزی برای نصب در شرایط ویژه نظیر فشارهای عملیاتی بالا طراحی شده‌اند. البته سایر لوله‌های صنعتی نظیر لوله پلی‌اتیلن و لوله یو پی‌وی‌سی (UPVC) نیز قابلیت نصب در فشار معمولی و فشار بالا را دارند اما در برخی موارد بنا بر صلاحدید مهندسان باید از نوع به خصوصی از لوله و اتصالات در سیستم‌های لوله‌کشی و تأسیسات استفاده شود.

لوله پوش فیت، لوله پلی‌اتیلن و لوله یو پی‌وی‌سی اکثراً برای انتقال آب و فاضلاب در شبکه‌های مختلف مناسب هستند. انواع لوله صنعتی صرف‌نظر از کاربردهای آن‌ها، دارای دیواره بسیار مقاومی هستند و می‌توانند در برابر تغییرات شرایط محیط پایدار بمانند.

ساخت لوله های مانیسمان در ایران

برای اولین بار در ایران لوله مانیسمان یا بدون درز در دو مرحله خشن کاری و ظریف‌کاری ساخته شد. این لوله‌ها حداکثر تا قطر ۲۴ اینچ تولید می‌شوند و لوله‌های با درز در قطرهای بالا تولید می‌شوند. در موارد خاص توانایی ساخت لوله‌های بدون درز تا قطر ۴۲ اینچ نیز گزارش شده است.

چه تست‌هایی روی لوله مانیسمان انجام می‌شود؟

اگر قصد خرید لوله مانیسمان را دارید حتماً از فروشنده نتایج تست‌های زیر را بخواهید. این نتایج می‌تواند کیفیت محصول خریداری شده را تضمین کند. بر روی لوله های مانیسمان تست‌های زیر انجام می‌شود:

در ادامه به توضیح هریک از این تست‌ها می‌پردازیم.

1. تست سختی لوله مانیسمان

در انجام تست سختی باید تمام مشخصات مکانیکی لوله مانیسمان را در نظر بگیرید. به خاطر داشته باشید که فرایند تولید و برش‌کاری می‌تواند بر مشخصات مکانیکی ماده اولیه که استنلس استیل است تأثیر بگذارد. همچنین در انجام تست سختی عملکرد و کیفیت لوله را نیز فراموش نکنید.

برای انجام تست سختی دستگاه تستر روی سطح لوله قرار داده می‌شود تا میزان تورفتگی و سایز آن را اندازه‌گیری کند. این تست سریع و آسان است اما برای برخی لوله‌ها که دارای ناهمواری‌های سطحی هستند یا رنگ آن‌ها تیره باشد توصیه نمی‌شود.

در حال حاضر سه نوع تست سختی وجود دارد:

1. Luo

2. Cloth

3. Victoria

این تست‌ها با سه دستگاه راکول (Rockwell)، برنیل (Brinell) یا ویکرز (Vickers) صورت می‌گیرند که به ترتیب توانایی اندازه‌گیری مقادیر سختی HRB، HB یا HV را دارند. نیازی به انجام هر سه تست نیست و نتایج تست سختی با یکی از این سه دستگاه کفایت می‌کند. البته خوب است این نکته را بدانید که دستگاه راکول نتایج دقیق‌تری دارد. در نظر داشته باشید که هزینه تست سختی برای لوله‌های مانیسمان ضخیم پایین‌تر خواهد بود.

2. تست کشش لوله مانیسمان

برای انجام تست کشش، دستگاهی لوله نمونه را تا حد شکستن می‌کشد. طی این فرایند دستگاه تستر امکان اندازه‌گیری برخی مشخصات فیزیکی از جمله استحکام کششی، استحکام عملکرد و میزان کشیدگی را خواهد داشت.

3. تست فشار لوله مانیسمان

برای انجام این تست دستگاهی مخروطی شکل را داخل نمونه لوله مانیسمان می‌کنند. سپس دستگاه را منبسط کرده و لوله باید 5 ثانیه فشار ناشی از این انبساط را تحمل کند. درنهایت نباید هیچ‌گونه تَرک قابل‌ مشاهده‌ای روی سطح لوله‌ها به وجود بیاید.

تست فشار را اغلب از ضعیف‌ترین قسمت لوله می‌گیرند و متوسط فشار قابل‌ تحمل برای لوله مانیسمان 2.45 مگا پاسکال است.

4. تست خوردگی لوله مانیسمان

یکی از ویژگی‌های قابل‌ توجه لوله‌ها تحمل آن‌ها در برابر خوردگی است. در این آزمایش اسید نیتریک استفاده می‌شود. غلظت اسید نیتریک به‌کاررفته به ترکیب فولاد مورد استفاده در ساخت لوله بستگی دارد.

لوله های گازی سنگین سپاهان

چند نمونه از تست های انجام شده لوله مانیسمان فولادی

دریافت مشاوره رایگان خرید از گروه پایپ تهران

قیمت لوله مانیسمان را چگونه بفهمید؟

قیمت لوله مانیسمان به ابعاد، سایز، کیفیت، برند و کشور تولیدکننده بستگی دارد. کشورهایی مانند چین، هند، ایران و آلمان تولیدکننده این لوله هستند. در چند ماه اخیر قیمت لوله مانیسمان نیز مانند دیگر مقاطع فولادی دچار نوسان بوده است. البته شاید بتوان گفت افزایش قیمت روز لوله مانیسمان کمتر از لوله‌های دیگر بوده است زیرا این محصول به‌طور عمده در چین تولید می‌گردد.